Een moestuin met houten moestuinbakken, precies zoals jij het wil!

Het hele jaar rond eigen groenten kweken is een geweldige bezigheid voor de hele familie. 
En je hebt er niet eens een grote tuin voor nodig. Een paar m² verloren stukje tuin, terras of balkon uitrusten met enkele verhoogde houten moestuinbakken volstaat ruimschoots als minimoestuin. Met deze eenvoudige maar superefficiënte moestuintechniek zorg je voor een maximale opbrengst met minimale inspanning op een veel kleinere oppervlakte.

EIGEN KWEEK

Groenten en kruiden eten uit de eigen tuin komt zo in ieders bereik en met enkele niet te versmaden voordelen:

• Het motiveert om dagelijks even de tuin in te lopen en er daadwerkelijk van te genieten.
• De kleintjes ontdekken spelenderwijs dat groenten heus niet aan winkelrekken groeien.
• Het hele jaar door superverse, seizoensgebonden groenten eten is goed voor je portemonnee, je dieet én het milieu!
• Het vraagt veel minder inspanning dan in een klassieke moestuin. Iedereen kan het.
• De oogst aan groenten is gespreid, gevarieerd en precies wanneer nodig met weinig verspilling tot gevolg.
• Het is gezond, erg productief en verrassend leuk om te doen!

Een verhoogde moestuinbak zelf maken? Makkelijk met deze slimme bouwpakketten.

In mijn blogpost De vierkante(m)etertuin: moestuinieren met minimale inspanning en maximale opbrengst leg ik je haarfijn uit hoe het telen van groenten in een verhoogde houten moestuinbak precies in zijn werk gaat. Zo. Waar wacht je nog op om te gaan moestuinieren? Creëer je eigen moestuin aan de hand van onderstaand foto-stappenplan!

Deze foto's zijn enkele jaren geleden gemaakt tijdens de aanleg van mijn eigen minimoestuin. Het stappenplan helpt je op weg om snel een eigen onderhoudsarme moestuin te creëren dat voldoende oogst oplevert voor een modaal gezin.

Elke houten moestuinbak en metalen plantensteun maakte ik zelf. Precies zoals ik het voor ogen had. Zonder te moeten meten, zagen, boren of schroeven. Dat geheim ontdek je verderop in deze blogpost. Het was meteen ook het startschot van mijn compleet nieuw assortiment modulaire, duurzame en ultragemakkelijk te gebruiken tuinaccessoires. Vernuftig ontworpen door Boonen design studio.

Uiteraard kan jouw minimoestuin op basis van jouw specifieke noden en beschikbare ruimte anders ingevuld worden. Maar het principe blijft hetzelfde. Een verhoogde moestuinbak maken of een plantensteun maken. Dat gaat bliksemsnel en zonder moeite: de onderdelen van het bouwpakket vastklikken en klaar! 

Ziezo.Je bent nog maar enkele stappen verwijderd van kraakvers en gezond eten uit de eigen tuin:

STAP 1 | VOORBEREIDING

De beste inplanting voor je minimoestuin is een op het zuiden gerichte plek waar de zon de hele dag vrolijk kan schijnen en waar je groenten en kruiden achter een haag of muurtje beschut staan tegen wind en kou.

Als absoluut minimum heb je 5 à 6 uren direct zonlicht per dag nodig. Maak je minimoestuin evenwel niet te ver verwijderd van jouw keuken. Zo kan je de teelt beter in het oog houden en hoef je niet ver te lopen voor het oogsten van wat kruiden en groenten tijdens het koken. 

Start met de voorbereiding van het terrein. Verwijder alle onkruid. Dat gaat erg makkelijk door enkele weken op voorhand een zwarte plastiek of grote stukken karton op het gras of onkruid te plaatsen. Hiermee verstik je al het groen en hoef je niet te wieden. Effen het terrein naar best vermogen met een schop. Biljartvlak hoeft niet.

STAP 2 | AFBOORDEN

Door je minimoestuin af te boorden en te bedekken met bijvoorbeeld steenslag zorg je ervoor dat slakken (ze haten het om over scherpe steentjes te kruipen) en onkruid geen kans krijgen en wordt het latere onderhoud stukken gemakkelijker. 

In de handel zijn verschillende soorten tuinafboording te vinden voor je minimoestuin. Ik gebruik natuurlijk mijn eigen modulaire tuinafboording. Die bouwpaketten bevatten alles wat je nodig hebt en zijn bovendien makkelijk en snel te plaatsen. 

De tuinafboording is gemaakt van stevig, 4 cm dik en chemisch onbehandeld lariks (lorken). Zelfs zonder vervuilende chemische behandeling zal deze tuinafboording gemakkelijk 10 jaar en langer meegaan. Onder invloed van weer en wind verkrijgt het hout na verloop van tijd een mooie grijze en natuurlijke patina.

Een bijkomend voordeel is dat deze tuinafboording eenvoudig verder kan uitgebreid worden met bijpassende modulaire plantensteunen of weringen tegen vraat door kippen, konijen ...

Verbind de balkjes aan elkaar met behulp van stevige metalen verbindinsgpinnen (meegeleverd). Een rubberen hamer is handig maar niet noodzakelijk. Je kan ook je voet gebruiken om de pinnen de grond in te duwen. 

Wil je perfect horizontaal werken, dan is een waterpasser onmisbaar. Heb je dat niet, geen paniek.  Met het blote oog en hier en daar wat aanpassen geraak je ook al heel ver. Nivelleer de balkjes door onderaan grond toe te voegen of te verwijderen en werk horizontaal af met tikjes van de rubberen hamer.

Snel en makkelijk plaatsen van een modulaire tuinafboording

STAP 3 | ANTI-WORTELDOEK

Alvorens je minimoestuin binnen de tuinafboording op te vullen met steenslag of versnipperd hout is het verstandig om eerst een anti-worteldoek te plaatsen. Hierdoor vermindert de kans op onkruidgroei of molshopen op de paden tussen je verhoogde houten moestuinbakken. 

Fixeer het doek tijdelijk met stenen zodat de wind geen vrij spel meer heeft. Nu het worteldoek is aangebracht is de tijd rijp om je minimoestuin verder in te vullen met het gewenste aantal verhoogde moestuinbakken.

STAP 4 - MOESTUINBAKKEN

Uitzetten van een langwerpige moestuinbak 

op anti-worteldoek

Het zal je wellicht niet verbazen dat ik in mijn minimoestuin koos voor mijn eigen houten moestuinbak bouwpakketten. Ik gebruikte twee bakken van 100 bij 200 cm en eentje van 50 bij 200 cm speciaal voor de klimmers. Een langwerpige moestuinbak vind ik niet alleen visueel mooier maar het is ook efficiënter dan de vierkantemeterbakken van veelal slechts 1m² uit de handel. 

Een vierkantemeterbak, of beter gezegd een verhoogde moestuinbak, kan natuurlijk allerlei vormen en afmetingen aannemen: vierkantig, rechthoekig, L-vormig, U-vormig of W-vormig. Het allerbelangrijkste is dat je vanaf de zijkanten steeds makkelijk met je handen tot aan het midden moet kunnen reiken zodat je voor het zaaien, planten en oogsten geen halsbrekende toeren moet uithalen. 

In de praktijk betekent dat een verhoogde moestuinbak best niet breder wordt gemaakt dan 120 cm. De ideale breedte is ongeveer 100 cm. Hou tussen elke verhoogde moestuinbak onderling én de tuinafboording een gangpad van minstens 75 cm breed zodat je altijd vlot met een kruiwagen kan maneuvreren.

Zo één langwerpige houten moestuinbak van 2 m² produceert voldoende seizoensgroenten voor pakweg 1 à 2 volwassenen. Het is gemaakt van stevig, 4 cm dik en chemisch onbehandeld (!) lariks (lorken). Zelfs zonder vervuilende chemische behandeling zal jouw houten moestuinbak gemakkelijk 10 jaar en langer meegaan. Onder invloed van weer en wind verkrijgt het hout na verloop van tijd een mooie grijze en natuurlijke patina.

Meten, zagen, boren of schroeven zijn helemaal niet nodig. Ook hier weer verbind je de verschillende balkjes met behulp van stevige metalen verbindingspinnen. Een rubberen hamer is handig maar niet noodzakelijk. Je kan ook je voet gebruiken om de pinnen de grond in te duwen. Op die pinnen kan je overigens makkelijk verder bouwen met mijn modulaire klimhulpen of met een groentekooi als bescherming tegen vraat en extreme weersomstandigheden zoals hitte, zware regenval, hagel ...

Snel en makkelijk een verhoogde moestuinbak maken

Natuurlijk kan je met enkele houten planken zelf ook wat in elkaar knutselen maar reken dan per houten moestuinbak al snel op een paar uren werk. Gebruik steeds voldoende dik en duurzaam hout. Dus geen vuren- en grenenhout of andere goedkopere houtsoorten, maar wel lariks (lorken) of exotische houtsoorten uit de hogere duurzaamheidsklassen. Door het contact met grond zullen de planken anders immers snel wegrotten. En dat zou zonde zijn van al je inspanningen, niet? 

Vermijd de goedkope, chemisch geïmpregneerde vierkantemeterbak uit de winkel en meestal gemaakt van weinig kwaliteitsvol en duurzaam hout. Een chemisch behandelde houten moestuinbak - onder druk groen of bruin geïmpregneerd - is simpelweg niet geschikt om eetbare planten in te kweken. Puur gif, terwijl het net de bedoeling zou moeten zijn om duurzamer en gezonder aan de slag te gaan door zelf groenten en kruiden te kweken. Bovendien loop je het risico op pijnlijke handen bij het wroeten in je moestuinbak door loszittende splinters, spijkers en schroeven.

Je verhoogde moestuinbak vullen doe je bij voorkeur met volgende mengeling: 1/3e compost, 1/3e turf en 1/3e vermiculiet. Compost voorziet je groenten van voedingsstoffen, turf zorgt voor een luchtigere structuur van het substraat en vermiculiet buffert water en geeft het weer af wanneer je groenten dorstig zijn. 

Zorg er voor dat je het mengsel niet te hard aanduwt zodat het luchtig blijft. In dergelijke ondergond zullen je groenten snel en rijkelijk groeien én vermindert de noodzaak aan water geven in droge tijden. Zie je er tegen op om het mengsel zelf aan te maken dan kan je als alternatief ook opteren voor een kant-en-klare potgrond uit tuincentra. Je verhoogde moestuinbak opvullen met gewone tuingrond beveel ik niet aan.

Zodra je moestuinbakken gevuld zijn kunnen de gangpaden aangevuld worden met een laagje steenslag (bvb. dolomiet), hakselhout of schors van ongeveer 6 à 8 cm dik. Steenslag heeft als groot voordeel dat je het niet jaarlijks moet aanvullen en vooral: slakken haten het om over scherpe steentjes te moeten kruipen. De beste manier om een verhoogde moestuinbak slakkenvrij te houden.

STAP 5 - AFWERKEN

Als laatste stap ga je jouw verhoogde moestuinbakken verder klaar maken om zonder al te veel omkijk groentjes te kweken. Zo is het heel handig om een moestuinbak in te delen in vakken van ongeveer 33 bij 33 cm. Zelf gebruik ik hiervoor elastisch touw en krammetjes. 

De vakken helpen om gevarieerd en gespreid te zaaien en aan te planten in steeds de juiste hoeveelheden: 1, 4, 9 of 16 stuks per vak afhankelijk van de soort. Zo vermijd je ziektes en plagen en spreid je de oogst beter in de tijd. Meer hierover in mijn blogpost De vierkante(m)etertuin: moestuinieren met minimale inspanning en maximale opbrengst.

Zorg ook nog voor de nodige klimsteun voor tomaten, bonen, komkommers, augurken ... Ik ontwierp hiervoor modulaire plantensteunen die perfect passen op mijn houten moestuinbakken. Vastklikken en klaar. Zelf een plantensteun maken kan ook. Zorg dat ze voldoende stevig zijn om een rijke oogst te kunnen dragen.

Zo. Jij bent helemaal klaar. Nu is de natuur aan zet. Het realiseren van mijn minimoestuin nam initieel ongeveer één volledige dag in beslag. Enkele weken later uit was dit het resultaat.Een minimale inspanning voor een maximaal resultaat!

Enkele weken later ...

Ik ben razend nieuwsgierig naar hoe jouw minimoestuintje er uit ziet. Stuur gerust een foto of laat hieronder een berichtje achter met jouw tips & tricks. Spring gerust even binnen als je in de buurt bent. Ik beantwoord graag al je vragen.